Τι μπορώ να μάθω για μένα μέσα από το φαγητό ;
Το φαγητό είναι απόλαυση για μερικούς ενώ για άλλους είναι ένα μαρτύριο. Σήμερα θα αναφερθώ σε κάποιους «τύπους» ανθρώπων που βασανίζονται σε μια προσπάθεια μου να σας προβληματίσω σχετικά με την σχέση σας με τον εαυτό σας που έχει άμεση σύνδεση με το φαγητό.
Έτσι λοιπόν έχουμε τον αυστηρό –ελεγκτικό κριτή , αυστηρός με το διατροφικό του πρόγραμμα του, αυστηρός με το σώμα του, αυστηρός με τα κιλά του, αυστηρός με το κοινωνικό του περίγυρο. Δεν παραπέφτει ποτέ σε καμία ατασθαλία διότι δεν το επιτρέπει αυτό στον εαυτό του. Δεν υπάρχει το περιθώριο λάθους και λάθος θεωρείται οποιαδήποτε τροφή εκτός προγράμματος. Αναρωτιέμαι αν με αυτό τον τρόπο λειτουργεί σε άλλους τομείς στη ζωή του, αν δίνει την ευκαιρία στο εαυτό του να χαλαρώσει λιγάκι, να είναι πιο αυθόρμητος χωρίς να το βάλει σε κουτάκι ;
Η απάντηση συνήθως είναι όχι, ο αυστηρός κριτής δεν προχωρά χωρίς πρόγραμμα γιατί αυτό μπορεί να γεννήσει λάθη και δεν ανέχεται τα λάθη , διότι ο απόλυτος έλεγχος που ασκεί δεν χωράει σφάλματα. Τα λάθη έχουν μεταφραστεί «μέσα του» σαν αποτυχία, σαν μια τραγωδία με καταστροφικά αποτελέσματα. Μέσα από τον έλεγχο της τροφής ελέγχει τις πληγωμένες πλευρές του, τις κρατάει τιμωρημένες και κλεισμένες μακριά από τον υπόλοιπο εαυτό του και το περιβάλλον του κατ' επέκταση. Ασυνείδητα χρησιμοποιεί το φαγητό ως μέσο ελέγχου για να προστατεύσει τον εαυτό του από περεταίρω απογοήτευση και ντροπή στην ανάγκη που έχει να για πάρει ανταπόκριση και φροντίδα από τους άλλους. Δηλαδή ενώ θέλω να είσαι κοντά μου βάζω το φαγητό ως ασπίδα γιατί φοβάμαι ότι αν δεν μου δώσεις αυτά που επιθυμώ, θα πληγωθώ άρα επιλέγω να ελέγξω το φαγητό αφού δεν μπορώ να ελέγξω τα συναισθήματα μου.
Ένας άλλος «τύπος» είναι ο όλα ή τίποτα, σίγουρα πολλοί από εσάς θα τον έχετε συναντήσει. Είναι τυπικός και συνάμα χαοτικός τύπος, σε μια προσπάθεια του να κρατήσει ένα ισορροπημένο πρόγραμμα διατροφής ένα μικρό “ατόπημα” είναι ικανό να τον ματαιώσει ολοκληρωτικά , σαν δηλαδή αυτό το μικρό κομμάτι να ισοδυναμεί με ένα γιγάντιο κομμάτι. Η μικρή παρασπονδία του φαγητού τον βγάζει εκτός ελέγχου και να καταφεύγει σε ολοκληρωτικές “βουτιές” στο φαγητό. Χάνετε η αξία της προσπάθειας του, πληγώνεται και επιτίθεντο στον εαυτό του με τη φράση “αφού τώρα τη χάλασα τη δίαιτα ας φάω ότι υπάρχει μπροστά μου ” . Καταλύοντας ότι έχει κατακτήσει μέχρι τώρα , ενοχοποιώντας ύστερα τον εαυτό του για αυτό που έκανε και επιστρέφοντας πίσω μετά από λίγες ώρες με νέες υποσχέσεις. Έτσι λοιπόν ξεκινάει και φτιάχνει ένα πρόγραμμα που ασυνείδητα περιμένει πότε θα χαλάσει , γιατί πόσο να αντέξει ο ανθρώπινος ψυχισμός να βρίσκεται ανάμεσα σε 2 πόλους;
Η σκέψη όλα ή τίποτα είναι μια παγίδα και συμβαίνει και στις υπόλοιπες πτυχές του ατόμου. Η ζωή για αυτά τα άτομα είναι ή άσπρο ή μαύρο, σαν να μην υπάρχουν άλλες επιλογές, αποκλείοντας έτσι τις ενδιάμεσες σκέψεις. Το άσπρο ή μαύρο πολλές φορές έχει να κάνει με το αν είμαι καλό ή κακό παιδί , δηλαδή αν φάω σωστά είμαι καλός και θα με αγαπάνε αν όμως παρασπονδήσω χάνω την αξία μου και γίνομαι κακός, και τότε πέφτω με τα μούτρα για να έχει νόημα και η κατηγόρια. Άλλες φορές έχει να κάνει με σκέψεις περί μοναξιάς και ανεπάρκειας “ αφού δεν έχω αυτόν /αυτή που έχω ανάγκη στη ζωή μου θα φάω μέχρι σκασμού για να γεμίσω το κενό ” έτσι και αλλιώς μόνος θα καταλήξω με αυτά που κάνω.
Υ.Γ : οι παραπάνω τύποι δεν ανήκουν στα διαγνωστικά κριτήρια αλλά η λέξη ΄΄τύπος΄΄ χρησιμοποιήθηκε για να επεξηγήσω μέσα από τη βιβλιογραφία και την εμπειρία μου κάποιες περιπτώσεις που συναντάμε.
Γωγώ Ανδριανάκη
Κοινωνική Λειτουργός – Σχεσιακή Ψυχοθεραπεύτρια, MSc.
Comments